Grondslagen van partneralimentatie

Sinds de invoering van ons huidige partneralimentatierecht in 1971 is hierover in Nederland een voortdurende discussie gaande. De laatste jaren is dit debat weer heviger geworden en recentelijk zijn door verschillende politieke partijen meerdere initiatieven genomen het alimentatierecht te wijzigen. In het alimentatiedebat lijkt echter vaak een belangrijk onderliggend probleem te worden vergeten. In Nederland bestaat namelijk geen uitgekristalliseerd antwoord op de vraag waarom ex-echtgenoten überhaupt door de wet kunnen worden verplicht financieel verantwoordelijk te blijven voor degenen van wie zij nu juist gescheiden zijn. Dit is een vraag naar de rechtvaardiging - of de grondslag - van partneralimentatie. Deze vraag staat centraal in dit promotieonderzoek.

In deze studie zijn twee grondslagen van partneralimentatie gevonden, namelijk de voortdurende solidariteit en de huwelijksgerelateerde vermindering van de verdiencapaciteit. Onderzocht is hoe aan de hand van een duidelijk onderscheid tussen beide grondslagen in het recht een beter geaccepteerd alimentatiestelsel kan worden vormgegeven. Daarbij zijn niet slechts de juridische aspecten van partneralimentatie bestudeerd, maar is ook empirisch onderzoek verricht naar de acceptatie van de grondslagen onder de Nederlandse bevolking. Daarnaast is aan de hand van een rechtsvergelijkende analyse nagegaan welke lessen voor het Nederlandse recht kunnen worden getrokken uit de CEFL Principles of European Family Law betreffende partneralimentatie en het Belgische en Duitse partneralimentatiestelsel. Afsluitend zijn meerdere voorstellen tot verbetering van het Nederlandse partneralimentatierecht gedaan.

De reeks Familie & Recht is gericht op debat tussen theorie en praktijk op het terrein van het familierecht in brede zin. Kennisuitwisseling met andere wetenschapsgebieden, zoals de sociale wetenschappen speelt hierbij een belangrijke rol. Monografieën, proefschriften, conferentiebundels en commentaren maken deel uit van de reeks. De reeks Familie & Recht is onderdeel van de samenwerking van Nederlandse specialisten op het gebied van het familierecht in het kader van de Alliantie Familie & Recht. De uitgaven zijn bestemd voor advocaten, notarissen, rechters, wetenschappers en ambtenaren van de burgerlijke stand.
De reeks Familie & Recht is onderdeel van de samenwerking van Nederlandse specialisten op het gebied van het familierecht in het kader van de Alliantie Familie & Recht en maakt deel uit van de boekenreeks van het Netherlands Institute for Law and Governance (NILG). Het NILG is een samenwerkingsverband van universiteiten en andere onderzoeksinstellingen dat zich tot doel stelt onderzoek op het terrein van Law and Governance te bevorderen. Centraal staat de balans tussen publieke en private belangen in het recht en de wijze waarop de regulering van die belangen door de publieke en de private sector plaatsvindt.