Voorbij de symboliek

Een bijzonder kenmerk van het hedendaags fysiek veiligheidsbeleid is het vertrouwen op de 'schone schijn'. Binnen dit beleidsdomein wordt structureel een façade van symboliek opgetrokken die het rationele zicht belemmert op wat werkelijk van belang is. Situaties van fysieke onveiligheid geven daarmee aanleiding tot ritueel handelen waarmee een schijn van veiligheid wordt gewekt.

In deze rede wordt betoogd dat het het unieke 'incidentele' karakter van het beleidsdomein is dat 'evolutionair' heeft geleid tot het huidige structurele gebruik van symboliek. Bestuurders, veiligheidsprofessionals, media en burgers hebben elkaar in de laatste decennia van de vorige eeuw langzamerhand uit onbegrip en een soort gemakzucht in een houdgreep van symbolische handelingen genomen. 

Juist in het beleidsdomein fysieke veiligheid is het echter niet politiek-bestuurlijk noodzakelijk om symbolen en rituelen als kern van het beleid te hanteren. De Nederlandse burgers kunnen de werkelijkheid beter aan dan bestuurders durven te geloven en veel veiligheidsprofessionals inzien.
Daarmee is een paradigmawisseling mogelijk, namelijk het baseren van het fysiek veiligheidsbeleid op rationele uitgangspunten, zodat de beschikbare middelen veel effectiever en efficiënter kunnen worden ingezet.