Loden jaren

13 maart 1982. Dinant, Rue de Sax. Twee onbekenden stelen uit een wapenwinkel een zwaar jachtgeweer. 9 november 1985. Aalst, Delhaize. De waanzin van de Bende van Nijvel bereikt zijn hoogtepunt. Acht mensen blijven liggen, neergeschoten, koelbloedig. Tussen beide data zijn er 28 doden gevallen. Het gerecht staat voor een raadsel.

Al meer dan 35 jaar wachten de gerechtelijke overheden wanhopig op tips om de bendeleden te ontmaskeren. De overvallen van de Bende van Nijvel laten een onuitwisbaar litteken na op ons collectief geheugen.

Dit boek schetst de kroniek van een tijdperk, de ‘loden jaren’ van de Bende van Nijvel, die aan de feiten van 1982 tot 1985 voorafgaan en er onlosmakelijk verband mee houden. Het is een vorm van criminele archeologie, een absolute must voor wie zich nader wil informeren over de Bende van Nijvel, maar ook – en vooral – het fenomeen wil plaatsen in zijn historische context. Nooit eerder werd op zo’n indringende en gedocumenteerde wijze een analytisch verhaal geschreven over dit tijdperk. Wat gebeurde er allemaal in die jaren, getekend door de opkomst van extreemrechts? De auteur bespreekt sleutelgebeurtenissen (de opkomst van het Front de la Jeunesse, de brand bij het communistische tijdschrift Pour, de intrede van Westland New Post, de oprichting van Groep G in de schoot van de rijkswacht) en sleutelfiguren (de entourage van toenmalig minister van Defensie Paul Vanden Boeynants, de bendes van Bouhouche en Beijer, Bultot en De Staerke). Ook de voedingsbodem voor de vele complotverhalen komt aan bod.

Wie wil ons laten geloven dat de Bende van Nijvel één geoliede militaire groep terroristen is die België moest verzwakken en in schok achterlaten? Wie had hier baat bij? Was het de rijkswacht? Extreemrechts? Politici? Ruziemakende magistraten? Is er ooit echt een staatsgreep voorbereid en door wie? Zijn de materiële aanwijsbare verbanden, door de daders zelf onder de aandacht gebracht, essentieel om van ‘de’ Bende van Nijvel te spreken? En waarom zouden criminelen hun eigen misdaden signeren, als dat het risico om gepakt te worden en de kans op strafverzwaring verhoogt? Wie was orkestleider van al deze feiten, gevoed en gevoerd vanuit één gemeenschappelijke logistieke pot, wie was die sinistere ceremoniemeester?

‘Niet alleen fascinerende lectuur over dito jaren maar ook een erg handig naslagwerk. Wie de actuele discussie rond de Bende wil begrijpen in de juiste context, kan niet om dit boek heen.’ – Dirk Leestmans in De Juristenkrant, 13 februari 2019

Paul Ponsaers buigt zich al meer dan dertig jaar over het dossier van de Bende van Nijvel en was coauteur van het eerste boek over de Bende in 1988, ‘De Bende. Een documentaire’. Zijn grondige kennis van zaken stelt ons in staat om met hem door alle schijnmanoeuvres en manipulaties heen te kijken.