Grondslagen en grondrechten

De rechtsstaat mag zich de laatste tijd verheugen over een grote belangstelling in het politieke en maatschappelijke debat, zij het veelal met een zorgelijke ondertoon. Maar lang niet altijd wordt blijk gegeven van voldoende begrip van wat de kern vormt van de rechtsstaat. Menigeen stelt de rechtsstaat bijvoorbeeld gelijk aan het kritiekloos aanvaarden van elke gerechtelijke uitspraak.
Het wezen van een rechtsstaat is echter eerst en vooral dat de overheid wordt ingetoomd. Burgers worden in een rechtsstaat beschermd tegen een bemoeizuchtige overheid, die zelf aan een (grond)wet is gebonden. Daarom staan klassieke burgerrechten in een rechtsstaat centraal. Voor liberalen zijn in deze klassieke burgerrechten kernwaarden verankerd die garanderen dat ieder individu vrij wordt gelaten in zijn denken en de ruimte behoudt om eveneens in vrijheid te handelen.
Dit boek bevat een bundeling van columns van Patrick van Schie over rechtsstaat en democratie.