De vele facetten van het staatsrecht

De breedte van het interessepalet van Roel de Lange heeft twee gevolgen gehad voor dit liber. Ten eerste is ze sturend geweest voor de titel van het liber: ‘De vele facetten van het staatsrecht’. Ten tweede maakte ze dat het niet voor de hand lag om in dit liber amicorum een specifiek thema centraal te stellen. Maar het leek ons wel verstandig om in het liber een zekere structuur in te bouwen door te kiezen voor drie centrale thema’s/clusters, die aansluiten bij veel van de wetenschappelijke interesses van Roel de Lange. Het gaat om de clusters ‘Algemeen constitutioneel-rechtelijke vraagstukken’ (Cluster I), ‘Grondrechten’ (Cluster II) en ‘Vergelijkend staatsrecht’ (Cluster III).  
Het liber bevat 24 bijdragen, waarvan we er elf hebben geschaard onder het eerste cluster, zeven onder het tweede cluster en zes onder het derde cluster. In de geest van Roel de Lange komt een groot aantal verschillende kwesties aan de orde. Het scala loopt van digitale beraadslaging tot preambules, van de rol van de rechts¬wetenschap tot cyberwarfare, van weerbare democratie tot grondwetsinterpretatie. Het loopt van kiesrecht via sisverboden tot de vrijheid van onderwijs en legal identity. Het loopt van verhandelingen over Frans en Chinees constitutioneel recht naar vergelijkingen tussen Nederlands en Brits of Nederlands en Zuid-Afrikaans constitutioneel recht. En dan slaan we nog het een en ander over. 

Sommige bijdragen – bijvoorbeeld die van Broeksteeg en Stamhuis – bevatten een expliciete uitnodiging aan Roel de Lange om erop te reageren. We vermoeden dat er een redelijke kans is dat hij dit zal doen. Uit gesprekken die we, samen of afzonderlijk, met Roel de Lange hebben gevoerd, valt af te leiden dat hij nog lang niet klaar is met het constitutionele recht. 

We vervolgen en besluiten dit voorwoord met een korte beschrijving van de afzonderlijke 24 bijdragen. De beschrijving vindt plaats per cluster, en daarbinnen op alfabetische auteursvolgorde. Of er binnen en tussen de clusters dwarsverbanden vallen te leggen, laten we in het midden: de lezer mag bepalen of er dergelijke verbanden zijn.