De bezwaarschriftprocedure

In 1994 is de bezwaarschriftprocedure de algemeen verplichte voorprocedure geworden: wie het met een besluit van een bestuursorgaan niet eens is, moet daartegen eerst bezwaar maken voordat beroep op de rechter mogelijk is. In de tien jaar sinds 1994 is er veel gebeurd. De bezwaarschriftprocedure is meer en meer onder vuur komen te liggen. Bezwaarschriftprocedures duren vaak te lang en voegen te weinig toe, zo luidt de kritiek. Voor een deel snijdt deze kritiek hout, voor een ander deel ook niet. Zeker is wel dat de betekenis van de bezwaarschriftprocedure zal afnemen als de wetsvoorstellen Uniforme openbare voorbereidingsprocedure en Rechtstreeks beroep in werking treden. Maar ook dan blijft de bezwaarschriftprocedure een niet weg te denken element in het stelsel van rechtsbescherming tegen de overheid.

In dit boekje worden in kort bestek de belangrijkste aspecten van de bezwaarschriftprocedure besproken. Uiteengezet wordt welke plaats de bezwaarschriftprocedure inneemt in het stelsel van rechtsbescherming, hoe een bezwaarschrift moet worden ingediend en aan welke eisen een bezwaarschrift moet voldoen. Verder komt de wijze waarop bezwaarschriften worden behandeld aan de orde, waarbij bijzondere aandacht wordt besteed aan de hoorplicht. Uitvoerig wordt ingegaan op aard en omvang van de heroverweging die in het kader van de bezwaarschriftprocedure plaatsvindt. Ten slotte wordt het resultaat van deze heroverweging, het besluit op bezwaar, besproken.

Klaas Sanders is werkzaam bij de Directie Wetgeving (sector Wetgevingskwaliteitsbeleid) van het Ministerie van Justitie en in deeltijd universitair docent bij de vakgroep Bestuursrecht en Bestuurskunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij promoveerde in 1999 op De heroverweging getoetst, een onderzoek naar het functioneren van bezwaarschriftprocedures.