Politiemensen over het strafrecht

Politiemensen over het strafrecht
De reeks Politiewetenschap is een uitgave van het Onderzoeksprogramma Politie & Wetenschap. Publicaties in
de reeks Politiewetenschap betreffen in het algemeen studies met een meer theoretisch, verkennend of beschouwend
karakter. Voor meer informatie www.politieenwetenschap.nl.
Onder politiemensen bestaat veel onvrede over het strafrecht. In hun ogen is het probleem niet zozeer gelegen
in het strafrecht zelf, maar in de wijze waarop het functioneert. Velen zijn van mening dat de strafrechtspleging
hen onvoldoende ondersteunt bij het tegengaan van criminaliteit en ernstige overlast. De onvrede richt zich
met name op de toepassing van voorlopige hechtenis, de eisen die door officieren van justitie en rechters worden
gesteld aan bewijs en de hoogte van de opgelegde straffen.
Een belangrijke verklaring voor deze onvrede ligt in het verschil van perspectief tussen politiemensen en
magistratuur. Politiemensen beoordelen de strafrechtspleging vooral vanuit de vraag wat deze bijdraagt aan de
bestrijding van criminaliteit en aan de bescherming van burgers. Daarbij stellen zij vaak hun 'straatkennis'
over personen, over problemen die spelen in hun werkgebied en over de betekenis die strafrechtelijke reacties
daarvoor kunnen hebben centraal. Dit contrasteert scherp met het perspectief van officieren van justitie en
rechters, die meer uitgaan van juridische waarborgen. De onvrede onder politiemensen hangt ook samen met
de vaak moeizame samenwerking tussen politie en OM. Zo is de terugkoppeling over sepotbeslissingen en over
de afloop van zaken vaak gebrekkig. Ook gebrek aan capaciteit bij de politie, prioritering van zaken en een
gebrek aan kwaliteit spelen hierbij een rol.
Ondanks de onvrede blijven de meeste politiemensen hun werk 'gewoon' doen. In een aantal gevallen wordt
het politiewerk wel beïnvloed. Daarbij gaat het onder meer om het opstellen van een sfeerverbaal, het ontlopen
van werk en een negatieve bejegening van burgers.
Dit boek sluit af met een beschouwing rond drie vragen: in hoeverre is de onvrede van politiemensen reden
tot zorg, is de onvrede terecht en wat valt eraan te doen? Bij elk van deze vragen spelen belangrijke dilemma's.