Acta classis van Tiel 1687-1710

Dit vijfde deel van de Serie Classicale Transcripties bevat de handelingen van de classis van Tiel over de jaren 1687-1710. De transcriptie wordt kort ingeleid en de getranscribeerde tekst is voorzien van verduidelijkende voetnoten. Dit boek bevat naast de origineel overgeleverde classicale handelingen ook de classicale wetten en de regels voor de weduwenbeurs. Dit boek is derhalve een prachtige bron van informatie voor een ieder die zich wil verdiepen in de kerkgeschiedenis van de Nederbetuwe.
Deze jaren kenmerken zich vooral door wisselende verhoudingen. Voor wat betreft de taakuitoefening stond de classis geheel op eigen benen, maar zij was in het bijzonder ten aanzien van wet- en regelgeving aangewezen op de Staten van Gelderland. Ook in financieel opzicht was zij van de overheden afhankelijk. Beide zaken veroorzaakten nogal eens problemen in de verhoudingen, met name met de Staten van het Kwartier van Nijmegen. Ook het uitsterven van het geslacht Vijgh ten aanzien van het ambtmanschap van de Nederbetuwe betekende voor de classis een behoorlijke aderlating, daar de opvolgende ambtmannen afstandelijker waren tot de gereformeerde kerk en classis. Veel problemen heeft de classis van Tiel in deze jaren gehad met processen die vooral tegen haar werden aangespannen. Doordat de bevolking mondiger werd en de kerkenraads- en gemeenteleden, evenals de predikanten zich niet meer alles lieten gezeggen, was de toepassing van kerkelijke censuur of het voeren van processen een wat moeizame zaak. De classis is niet altijd gelukkig geweest bij het maken van keuzes.

Peter Dirk Spies (Amersfoort, 1955) is op 22 november 2017 aan de Theologische Universiteit van de Christelijke Gereformeerde Kerken te Apeldoorn gepromoveerd tot doctor in de godgeleerdheid op de studie: De classis van Tiel 1579-1816. De gereformeerde kerk in de Nederbetuwe in het spanningsveld van politieke machten en maatschappelijke veranderingen. Tijdens het vooronderzoek heeft hij veel originele documenten betreffende classicale, kerkelijke en synodale zaken rakende de Nederbetuwe onderzocht en getranscribeerd, welke door deze uitgave aan andere onderzoekers en belanghebbenden beschikbaar worden gesteld. Hierdoor worden ook aanknopingspunten en aanwijzingen gegeven voor nader onderzoek.