Acta classis van Tiel 1667-1687

Dit vierde deel van de Serie Classicale Transcripties bevat de handelingen van de classis van Tiel over de jaren 1667-1687. De transcriptie wordt kort ingeleid en de getranscribeerde tekst is voorzien van verduidelijkende voetnoten. Dit boek bevat de originele overgeleverde classicale handelingen en is derhalve een prachtige bron van informatie voor een ieder die zich wil verdiepen in de kerkgeschiedenis van de Nederbetuwe.
In deze jaren werkte de classis zo veel mogelijk samen met de politieke overheden. Er was vooral een nauwe samenwerking met de ambtman van Nederbetuwe, de magistraat van de stad Tiel, de heren van de heerlijkheden en het Hof van Gelderland. Opvallend in deze periode zijn de vele wisselingen ten aanzien van de predikanten, zowel door vertrek als door overlijden. Door de classis werden veel zaken aangepakt, in het bijzonder op het financiële vlak. Dat betrof de traktementen voor de predikanten, de predikantsweduwen, de schoolmeesters en kosters. Het regelen van de predikantstraktementen tot een standaard, ook wel genoemd de congrue portie, heeft vele jaren geduurd. Ook waren de heren van de heerlijkheden, bijzonder die van IJzendoorn en Eck en Wiel, niet erg welwillend in het aanwenden van financiële middelen voor de classis en de predikanten met als gevolg soms langjarige processen. Maatschappelijk gezien waren dit zware jaren met als opvallend gegeven dat de politieke overheden een tolerantiebeleid voerden ten aanzien van andere kerkelijke genootschappen. 

Peter Dirk Spies (Amersfoort, 1955) is op 22 november 2017 aan de Theologische Universiteit van de Christelijke Gereformeerde Kerken te Apeldoorn gepromoveerd tot doctor in de godgeleerdheid op de studie: De classis van Tiel 1579-1816. De gereformeerde kerk in de Nederbetuwe in het spanningsveld van politieke machten en maatschappelijke veranderingen. Tijdens het vooronderzoek heeft hij veel originele documenten betreffende classicale, kerkelijke en synodale zaken rakende de Nederbetuwe onderzocht en getranscribeerd, welke door deze uitgave aan andere onderzoekers en belanghebbenden beschikbaar worden gesteld. Hierdoor worden ook aanknopingspunten en aanwijzingen gegeven voor nader onderzoek.