De mus vliegt waar ooit de adelaar zweefde

Iedereen weet wat macht is. We hebben er voortdurend mee te maken. Allemaal kennen we de afhankelijkheidsrelaties die samenhangen met het begrip 'macht'. Desondanks is het juist door zijn veelkoppigheid een moeilijk, zelfs vloeibaar begrip. Dat is dan ook de reden dat er veel over is geschreven. Dit boek probeert een origineel perspectief te bieden door het onderwerp te beschrijven aan de hand van de carrières en de gedachten van een aantal zeer uiteenlopende personen. Van de Griekse tiran Kritias en zijn opmerkelijke oom Plato tot aan de rebelse Adriaen Koerbagh en de scherpzinnige denker Baruch de Spinoza. Van de beroemde redenaar Cicero tot aan het revolutionaire heethoofd Louis Antoine Saint-Just.


Hoe men het wendt of keert, macht is een wezenlijk onderdeel van ons bestaan, een structuurelement van het leven. Macht is soms zichtbaar, maar zeker niet altijd - denk aan de bureaucratische macht. Vaak zijn mensen het slachtoffer van machtsverhoudingen al kunnen machtsrelaties ook positieve effecten met zich meebrengen - denk aan kennisproductie. Het is daarom zaak om de ongrijpbaarheid die het begrip aan kan kleven te doorgronden en te reduceren. In het eerste deel van dit boek komen daarom vragen aan de orde die te maken hebben met de wijze waarop macht zich legitimeert, de doelstellingen die men zich daarbij kan stellen en de instrumenten die men daarbij kan hanteren. Dit boek pretendeert niet op deze vragen sluitende en definitieve antwoorden te geven, maar presenteert in het tweede deel een aantal historische schetsen die de lezer hopelijk aan het eind wat meer inzicht hebben verschaft.

Willem Gooijer (1949) publiceerde eerder een eigenzinnige visie op de geschiedenis van de filosofie (De tempel van Delphi) en een studie over de inhoud en betekenis van de Griekse mythen ('Ik ben Odysseus'). Bij Uitgeverij IJzer verscheen in 2013 Het voorbij tegemoet, een tekst over de wijze waarop de mens met zijn sterfelijkheid is omgegaan, en in 2015 De achterkant van het tapijt over de grilligheden van het toeval en het lot. Gooijer werkt momenteel aan het tweede deel van De mus vliegt waar ooit de adelaar zweefde.