Transculturele psychiatrie, van praktijk naar theorie

De geestelijke gezondheidszorg in Nederland is nog steeds (te) weinig ingesteld op allochtonen. Omdat een theoretisch kader en empirisch onderzoek grotendeels ontbreken, berust kennis van de transculturele psychiatrie nagenoeg geheel op klinische ervaring.

De uitgave Transculturele psychiatrie is een uniek boek, met een subtitel die niet voor niets zo is gekozen. De auteur is er namelijk op basis van zijn praktijkervaringen  en die van anderen  in geslaagd om vanuit de praktijk een theoretisch model te ontwikkelen op basis waarvan algemene omgangsproblemen en specifieke professionele problemen in kaart gebracht en geanalyseerd kunnen worden. Vanuit dat model worden vervolgens voorstellen gedaan voor de beargumenteerde benadering van de betreffende problematiek. In het boek staat veel casuïstiek, ook uit derdewereldlanden. 

Op het eerste gezicht lijken de hierin beschreven problemen wellicht een ver van mijn bed show. De lezer dient zich echter te realiseren dat de problemen waarmee hij of zij binnen de Nederlandse hulpverlening wordt geconfronteerd daarvan niet wezenlijk verschillen. In elk hulpverleningscontact worden partijen immers geconfronteerd met cultuurverschillen, waarbij er sprake is van verschil in leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, sociale klasse, politieke overtuiging, religie, inkomen enzovoort. Er bestaat altijd een cultuurverschil tussen hulpvrager en hulpverlener, dus in feite is alle psychiatrie transculturele psychiatrie. Dat maakt dit boek tot een must voor het gehele psychiatrische werkveld.

Frank Kortmann is hoogleraar transculturele psychiatrie aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Bij de tweede gewijzigde druk
Op de eerste druk zijn veel positieve reacties gekomen, maar ook suggesties ter verbetering en aanvullingen, in het bijzonder gericht op de praktijk van de ggz. Deze zijn zoveel mogelijk verwerkt in deze tweede druk. De belangrijkste veranderingen betreffen een nadere uitwerking van het begrip cultuur (hoofdstuk 3), omgaan met tolken (hoofdstuk 7), de combinatie van evidence based én value based (zingeving) hulpverlening (hoofdstuk 8), het omgaan met verzoeken om een geneeskundige verklaring (idem) en psychotherapie vanuit verschillende culturele configuraties van het zelf (hoofdstuk 10). Verder is er recente literatuur verwerkt in deze druk en zijn er verschillende verwijzingen naar internetsites in opgenomen.