Kritiek van het ethisch bewustzijn | 2 Van liefde met recht en rede

Kritiek van het ethisch bewustzijn. Van liefde met recht en rede is een resumé van Commers’ jarenlange colleges aan de Universiteit Gent over wijsgerige ethiek rond een centrale stelling. De westerse ‘taal van de ethiek’ is het nooit te beëindigen proces van het menselijke ‘zeggen’ van het morele. Dit proces draait rond drie centrale inspiraties die de schat vormen waaruit de zich altijd ontvoogdende mensheid kan putten: de verstandelijke levenskunst die steunt op persoonlijke zelfvervolmaking; de naastenliefde in het ootmoedige besef van de individuele kwetsbaarheid en van het menselijke lijden; en ten slotte de gerechtigheid die telkens haar gelaat toont wanneer mensen hun lot samen in handen nemen. Het ethische domein herleid tot uitsluitend één van die inspiraties, is een leugen waarmee wij ons bedriegen en aan de zingeving van mens en wereld tekortdoen.

In dit boek, dat zowel een wijsgerige oefening is in synthetische interpretatie als een experiment in interpretatieve synthese, voert de schrijver de drie genoemde inspiraties van de westerse ‘taal van de ethiek’ terug tot hun gedenkwaardige oorsprongen. De verstandelijke levenskunst in het licht van de persoonlijke zelfvervolmaking. De naastenliefde in het licht van de existentiële kwetsbaarheid. En de gerechtigheid in het licht van de universele menselijke lotsverbondenheid in de strijd tegen ellende en slavernij.

Over de auteur:

RONALD COMMERS, gewoon hoogleraar ethiek en wijsbegeerte aan de Universiteit Gent, publiceerde eerder al verschillende boeken, zoals Over vrijmetselaarsfilosofie en Mozart (2008). Hij publiceerde wijsgerige essays over o.m. Ernst Bloch, Vladimir Jankélévitch, Thomas Hobbes, Niccolo Machiavelli, Karl Marx en Jeremy Bentham, enzovoort. Binnen het domein van de praktische ethiek schreef hij bijdragen over het verval van de seksuele normativiteit en van de erotische beleving, over de ethiek van asiel en migratie en over minderheden en gastvrijheid. In 1996 richtte hij met zijn medewerkers aan de Universiteit Gent het Center for Ethics and Value Inquiry op, dat in een universitair internationaal samenwerkingsverband twee wereldconferenties over ‘Global Ethics’ organiseerde.