Kunstmatig van nature 10 ex. | 2014

Onderweg naar Homo sapiens 3.0
Essay Maand van de Filosofie 2014

In Kunstmatig van nature bespreekt Jos de Mul de betekenis van recente ontwikkelingen in de robotica, neurowetenschappen en biotechnologie voor ons zelfbegrip en dagelijks leven. Wat te denken van de Japanse humanoïde robot Miim, ontworpen door Kazuhito Yokoi, die kan dansen, zingen en kleding showen op de catwalk? Zullen dergelijke robots dankzij erotische programmatuur, net als in de sciencefiction-serie Real Humans, een commercieel
succes worden?

Of neem het experiment van de Amerikaanse neurowetenschapper Miguel Nicolelis die elektroden in de hersenen van een resusaapje heeft aangebracht om de neuronenactiviteit tijdens zijn bewegingen te registeren. De aldus verkregen informatie brengt via het internet elders in de wereld de robot CB-I in beweging. Een kleine stap voor de robot, maar een gigantische sprong voor het aapje - en mogelijk in de nabije toekomst ook voor dwarslaesiepatiënten.

Op biotechnologisch gebied heeft men alternatieven ontwikkeld voor het DNA, het 'bouwplan'
van al het leven. Terwijl de evolutie ooit bestond uit natuurlijke selectie, betreden we met deze
alien genetics het tijdperk van kunstmatige selectie. Mogen we hiermee planten, dieren en mensen 'verbeteren'? Deze nieuwe technologieën vergroten niet alleen onze kennis van het leven op aarde - ze zijn allang begonnen dat leven fundamenteel te transformeren. Wie we zijn en wat we willen worden, is meer dan ooit een open vraag, een opgave. Zijn wij, 'de eeuwig toekomstigen' volgens Nietzsche, onderweg naar Homo sapiens 3.0?