Onbeschikbaarheid

Gevierd socioloog Hartmut Rosa laat zien hoe we ons kunnen wapenen tegen de vervreemding van de moderne wereld. 

Het centrale streven van de moderniteit is om de wereld beschikbaar te maken: wetenschappelijk kenbaar, juridisch berekenbaar, politiek beheersbaar en technisch controleerbaar. Maar een volledig bekende, geplande en beheerste wereld is een dode wereld: een wereld waarmee we niet in dialoog kunnen treden en waarvan we vervreemd raken. Vitaliteit, aanraking en echte ervaringen ontstaan juist in de ontmoeting met het onbeschikbare, het onkenbare en het onbeheersbare. 

In dit essay analyseert socioloog Hartmut Rosa onbeschikbaarheid als fundamentele voorwaarde voor het menselijk leven en de menselijke ervaring. Als we beter willen begrijpen hoe we als moderne subjecten in de wereld staan, moeten we onderzoeken hoe we ons individueel, cultureel en institutioneel verhouden tot het onbeschikbare. Rosa doet hiertoe een eerste aanzet, op zoek naar de voorwaarden voor een zinvol leven in moderne tijden.

Hartmut Rosa (1965) is hoogleraar sociologie aan de Friedrich-Schiller-Universität Jena en directeur van het Max Weber Kolleg van de Universität Erfurt. Hij heeft vele onderscheidingen ontvangen voor zijn werk, waaronder de Tractatus Preis, de Erich Fromm Preis en de Paul Watzlawick Ehrenring. Bij Boom verscheen in 2016 Leven in tijden van versnelling.