Dat hadden we nooit moeten doen

In de jaren negentig veranderde de Partij van de Arbeid radicaal van koers. De PvdA wenste geen Partij van de Armoede meer te zijn. Ze omarmde beginselen als individuele verantwoordelijkheid en persoonlijk initiatief. Overheidsdiensten konden worden verzelfstandigd of geprivatiseerd. Regerend met eerst het CDA en daarna de VVD en D66, werd de PvdA bovendien medeverantwoordelijk voor harde bezuinigingen, voor een sanering van de sociale zekerheid, en voor jarenlang deregulerings- en marktwerkingsbeleid. 

Waarom ging de PvdA akkoord met maatregelen die zo strijdig leken met de traditionele idealen van de sociaaldemocratie? Wat bracht de PvdA ertoe haar ‘ideologische veren’ af te schudden? ‘Het was de tijdsgeest,’ zeggen verscheidene betrokkenen achteraf. ‘We gingen met de stroom mee.’ Maar zo eenvoudig is het natuurlijk niet.

In dit boek analyseren Duco Hellema en Margriet van Lith welke keuzes de Partij van de Arbeid in de jaren negentig heeft gemaakt, en hoe de opstelling van de PvdA kan worden verklaard. Ze spraken met vele PvdA-prominenten, die vaak spijt hebben van wat er destijds is gebeurd. ‘Dat hadden we nooit moeten doen.’



Duco Hellema is emeritus hoogleraar geschiedenis. Hij schreef onder meer Nederland en de jaren zeventig (Boom, 2012), en The Global 1970s (Routledge, 2018). Zie ook www.ducohellema.nl.



Margriet van Lith werkte jarenlang als parlementair journalist en is nu zelfstandig speechschrijver. Zij schreef onder meer Wim Meijer. Tegen de stroom in (Nijgh & Van Ditmar, 2016).