Is het lente?

'Is het lente?' door Ludvík Vaculík is deel 23 in de serie Moldaviet, een reeks uit het Tsjechisch vertaalde korte verhalen. Vertaling + nawoord: Kees Mercks.
Als een der eersten organiseerde de Tsjechische schrijver Ludvík Vaculík [1926] op grote schaal ondergrondse literatuur. Manuscripten van dissidenten werden verzameld, vermeerderd en onder vrienden verspreid, waarna ze vaak een stiekeme weg naar buitenlandse uitgeverijen vonden. Een andere vorm van ondergrondse literatuurbeoefening was de zogeheten 'feuilleton': iemand schreef één kantje vol naar aanleiding van een actualiteit en die 'column' werd vervolgens verspreid. Door hun geringe omvang konden deze een veel breder publiek bereiken. Vaculík zelf was de meester in dit genre. In de jaren '70 en '80 schreef hij vele columns. Steevast één keer per jaar luidde de titel van zo'n column: 'Het is lente'. Dan verbond hij op stilistisch meesterlijke wijze zijn gewone levenswandel met een ironisch inzicht in een algemenere, politieke situatie.
Tien van deze columns zijn in 'Is het lente?' gebundeld. Dat 'de oude vos' Vaculík kritisch blééf en niets aan tegendraadsheid heeft ingeboet, bewijst de afsluitende column, die de titel draagt: 'Het laatste woord'. Deze columns worden gevolgd door een nawoord van vertaler Kees Mercks.