Foute fantasieen

De passie van Marjan Slob

Wat moet een intelligente, zelfstandige, hoogopgeleide vrouw in hemelsnaam met de Bouquetreeks? Wat moet ze met die voorspelbare hapslikweg-lectuur waarin de zwakkere, jongere, vrouwelijke hoofdpersoon uiteindelijk altijd wordt overrompeld door een woest-aantrekkelijke man - en dat tot haar niet mis te verstane genot? Een vrouw met gezond verstand grijpt toch niet naar zulke boekjes? En als ze dat wel doet, dan is ze op z'n minst zo verstandig het verborgen te houden.

Zo niet Marjan Slob - zelfstandig filosofe en analiste van technologie en beeldcultuur. Zij vindt momenten van grote bevrediging in het lezen van Bouquetreeksboekjes, en dan juist in het herlezen van die verhalen waarvan ze de afloop al weet voordat ze de eerste pagina uit heeft. En ze schrijft erover. In Foute fantasieën doorbreekt Marjan Slob het onder intellectuelen heersende taboe rond deze romannetjes.

Op smeuïge, humoristische en weldoordachte wijze ontleedt Slob haar passie. Niet alleen determineert zij haar persoonlijke fantasieën, ze daalt ook af naar de grillige spelonken van het onbewuste verlangen van vele vrouwen en toont aan hoe juist de voorspelbare romance daar naadloos in past. Daarbij maakt ze speels gebruik van ideeën van Nietzsche, Wittgenstein, Taylor en anderen. Ze bevestigt alle vooroordelen over de reeks en tegelijkertijd tilt ze deze flinterdunne lectuur naar een hoger plan, aan de hand van voorbeelden die je nu eens hardop in de lach doen schieten, dan weer stiekem doen terugbladeren omdat het toch wel heel lekker is wat daar staat.

Ik zal betogen dat ik via het lezen van deze boekjes een fantasie voed die me zowel beknelt als bezielt. Beknelt, want die eeuwige drang tot herhaling, dat verlangen naar steeds hetzelfde verhaal, duid ik als een symptoom van een cultureel trauma waaraan vrouwen lijden. En bezielt, want dat is wat ik zoek - en vind - als ik naar huis fiets, de gordijnen dichtdoe en met een Bouquetje tussen de lakens glijd.

Om het ongelovige gelach voor te zijn: zeker, de Bouquetreeks voorziet in softporno voor vrouwen. Maar er gebeurt meer. Ik word ook ontvankelijk gemaakt. Ontvankelijk voor een wereld die groter is dan ik kan bevatten en me belooft te vervoeren. Een wereld die ik voor mogelijk wil houden. Een wereld die bestaat in de fantasie.

En fantasieën hebben consequenties.