Emma

Emma (1816) wordt algemeen beschouwd als Austens grootste prestatie. De heldin, die in de eerste zin van het boek al mooi, slim en rijk wordt genoemd, is zo antipathiek dat de schrijfster er zelf van uitging dat behalve zijzelf niemand haar aardig zou vinden. Toch is dat niet zo: Emma is verwaand, bemoeizuchtig en kortzichtig en ze speelt met andere mensen, maar staat toch griezelig dicht bij onszelf. En juist dat maakt de lezer gelukkig, want Emma komt tot inkeer, ja zelfs tot inzicht en tot zelfkennis. En ze trouwt natuurlijk met de man die zo voor de hand lag dat ze hem finaal over het hoofd had gezien. Alles opgediend met juist die hoeveelheid ironie die tegen de zoetheid opweegt en de inleving onverlet laat.

Maarten 't Hart: "Jane Austen onderscheidt zich op verschillende manieren. Bovenal is ze een fantastische stiliste, ze gebruikt prachtig Engels, is geestig (soms zelfs venijnig), is zeer goed in dialogen en haar boeken zijn van een ongeëvenaarde, nauwelijks onder woorden te brengen luchtigheid. Ik heb haar daarom wel eens vergeleken met Mozart. Beider werk is van eenzelfde vanzelfsprekende zwierige luchtigheid, alsof ze het zo uit hun mouw schudden. Schijn natuurlijk, want het schrijven ging haar helemaal niet zo gemakkelijk af. Haar boeken zijn bovendien ontzettend spannend; ze lijken op moderne detectiveromans. In haar verhalen leidt de speurtocht naar een geschikte man in plaats van naar een boef. Tijdens het lezen van haar boeken zit je telkens in spanning over met wie de dame in kwestie zal trouwen, en dat kan een heel onverwachte keuze zijn. Ook in Emma, haar allermooiste boek, is dat het geval."