Portugal, de bloem en de sikkel

Veertig jaar geleden, op 25 april 1974 vond in Portugal de Anjerrevolutie plaats en kwam er een einde aan de bijna vijftig jaar durende fascistische dictatuur. In 1975, nog geen jaarna de Portugese Anjerrevolutie, schreef de van oorsprong Portugese schrijver J. Rentes de Carvalho met "Portugal, de bloem en de sikkel" een vernietigende beschouwing over de overal in Europa juichend ontvangen machtswisseling.

Gedetailleerd beschrijft de auteur de langdurige politieke, culturele en economische stagnatie van een land dat zich lange tijd een belangrijker rol op het wereldtoneel toedichtte dan het in werkelijkheid speelde. Op dezelfde wat laconieke en vileine toon die we kennen uit "Waar die andere God woont" trekt Rentes de nodige heilige huisjes omver en laat hij geen spaan heel van de 'glorierijke' Portugese koloniale geschiedenis, waarvan de revenuen vooral ten goede kwamen aan de schatkist van Engeland. De wrange realiteit die uit dit meeslepende relaas oprijst toont de lezer een verbijsterend beeld van bittere armoede onder de Portugese bevolking, de daaruit voortvloeiende grootscheepse emigratie en de schijnheiligheid van de intellectuele oppositie gedurende al die jaren. 

Ook in Portugal was het boek lange tijd explosief materiaal. Pas dit jaar verschijnt Portugal, de bloem en de sikkel voor het eerst in het Portugees. Niet eerder was er een Portugese uitgever die er zijn vingers aan durfde te branden.