De rijn

De Rijn is een barrière die bij ieder conflict tussen Frankrijk en
Duitsland weer genomen moet worden. Maar tegen woordig gelooft
niemand meer dat Fransen of Duitsers na de Tweede Wereldoorlog
nog eens met een leger de Rijn zullen oversteken. Vriendschap is het
parool. Kazernes zijn omgebouwd tot appartementencomplexen.
Toch blijft de Rijn een Europese grens. Als culturele grens wordt
hij zelfs steeds scherper. De Elzas wordt steeds Franstaliger, en Duitsers
leren weinig Frans. En hoe zit dat met Nederland?
Ben van der Velden ondernam een ontdekkingsreis aan weerszijden
van de grens. Meer dan honderd interviews in twee jaar
maakte hij: over de contacten tussen Elzassers en Badeners, over
oorlogen, de nazitijd, de Holocaust. En over slagveldtoerisme,
godsdiensten, de vraag of Duitsland goedkoper is dan Frankrijk,
het Badense ‘groene’ denken, de oudste kerncentrale van Frankrijk
en over de Rijn zelf, die al tweehonderd jaar wordt bedijkt, gekanaliseerd,
en dan weer breed mag stromen.
Telkens weer blijkt de rivier een politieke en een culturele grens.
Tussen de Vogezen en het Zwarte Woud weerspie gelen zich de
problemen van heel Europa. Vergelijkingen met Nederland liggen
voor de hand.