De grenshonden

Een meesterwerk in de Duitse reportageliteratuur, waarin literatuur, realiteit en geschiedenis samenkomen.

Tussen het oude Oost- en West-Duitsland, aan de Baltische Zee, ligt de grens die bewaakt wordt door honden, elk vastgebonden aan zijn eigen stukje land. Dit is hun verhaal.

Marie-Luise Scherer beschrijft levendig en nauwkeurig het leven van honden en mensen op de grensstrook en de realiteit en absurditeit van de Duitse grens met zijn mijnenvelden, wachttorens en automatische schietinstallaties. Ze legt de focus daarbij niet op vluchtelingen of op de schutters, maar op de waakhonden die daar patrouilleren. Een van de honden is Alf, wiens lot Scherer volgt tot nadat de grens werd geopend.  

Door de politieke ontwikkelingen na de val van de Berlijnse Muur in november 1989 is De grenshonden (1994) een historisch document en een klassieker in de Duitse literatuur geworden.

‘De toon wordt gekenmerkt door een bijna onpersoonlijke alwetendheid, die zich uit in een soms magnifieke, pathetische stijl. Hier spreekt de wereld zelf.’

Süddeutsche Zeitung

‘Marie-Luise Scherer geldt als een topverslaggever. Maar daarmee doet men haar tekort. Ze is een belangrijke prozaschrijver en haar verhalen uit het dagelijks leven hebben alles wat grote literatuur vermag.’

Die Tageszeitung

Marie-Luise Scherer (1938-2022) schreef tussen 1974 en 1998 reportages voor Der Spiegel, waaronder in 1994 in De grenshonden; teksten die werden erkend als juweeltjes van literaire journalistiek. Ze ontving talloze onderscheidingen: de Ludwig-Börneprijs in 1994, de Italo-Svevoprijs in 2008 en de Heinrich-Mannprijs in 2011. Na haar dood werd in een overlijdensbericht gesproken over haar ‘Flaubertiaanse toewijding aan zinnen en woorden’. Over de beknoptheid van haar stijl zei ze: ‘Twee goede zinnen op één dag zijn een zegen.’