Het dictatorvirus

Slecht leiderschap is de vloek van de menselijke geschiedenis. Dictators zijn verantwoordelijk voor de meeste oorlogen, genocides en vluchtelingenstromen. Rampspoed is hun handelsmerk. Het wordt tijd dat wij leren hen tijdig te herkennen en écht te begrijpen. Leiderschapsexpert Frank Schaper bracht de kenmerken en rolmodellen van 31 dictators in kaart. Hij ontdekte hoe hun leiderschapsstijl zich al eeuwenlang als een hardnekkig, kwaadaardig virus voortplant middels het rolmodel-effect. Saddam Hoessein imiteerde bijvoorbeeld Jozef Stalin en Robert Mugabe spiegelde Kim Il-sung. Vladimir Poetin kopieerde de oorlogshandelingen (en fouten) van Peter de Grote, Catharina de Grote, Napoleon, Stalin en Joeri Andropov.

Het Dictatorvirus geeft antwoorden op vragen zoals ‘waar kwam Hitlers grootheidswaan vandaan en van wie keek hij zijn jodenhaat en volkerenmoord af?’ Wie waren Xi Jinpings rolmodellen en wat zegt dat over zijn missie Kennis van dictators is ook van levensbelang voor iedereen die leeft in een democratie. Megalomane regeringsleiders die hun ware aard verbergen onder een democratisch vernislaagje vormen namelijk de nieuwste variant van het dictatorvirus. Schaper noemt Recep Tayyip Erdoğan een treffend voorbeeld van zo’n ‘democratische dictator’.

Poetins invasie van Oekraïne op 24 februari 2022 maakte een nieuwe editie van Het dictatorvirus, met een nieuwe inleiding en epiloog, noodzakelijk, omdat zijn brute inval voor teveel mensen als een verrassing kwam. Wie de eerste druk van dit boek uit 2015 uit de kast had getrokken was minder verrast. Poetin is namelijk de archetypische dictator van de 21ste eeuw, zoals Napoleon dat was in de 19e eeuw en Hitler in de 20ste eeuw. De geschiedenis herhaalt zich niet, wíj́ herhalen de geschiedenis. Maar dan net even anders.

Frank Schaper (1958) is zelfstandig leiderschapstrainer en personal coach, en auteur van zeven boeken, waaronder Hoe je een geboren leider wordt (2009).