De taal van Ommen en contreien

Het Nedersaksisch wordt in een behoorlijk deel van Nederland gesproken: Overijssel, Gelderland, Drenthe, Groningen, Urk ... Samen 4 miljoen inwoners, een kwart van Nederland. Vanuit de Randstad gezien "Aan de overkant van de Iessel", zoals Daniël Lohues zingt, maar ook in een groot deel van Gelderland aan de andere kant van de IJssel. En ver over de grens in Duitsland wordt (in het Noorden) eveneens Nedersaksisch gesproken. Ruim 300 km ten oosten van Groningen, in de grote kerk van Lübeck, vind je opschriften in het oud-Nederlands. In de tijd dat de Hanze­steden in Noord-Europa floreerden, was het Nedersaksisch namelijk de voertaal.  

De meeste woordenboeken over het Nedersaksisch beperken ze zich tot een bepaalde regio: Twente, Salland, de Achterhoek. Dit woordenboek gaat over het Ommers, het dialect in Ommen waar de schrijver is geboren en getogen. Maar tegelijk gaat het over het Nedersaksisch in brede zin, met historische context: Gerrit Jan Martens wil de etymologische oorsprong van woorden weten en zocht naar typerende spreekwoorden in het Nedersaksisch. Dat is officieel geen dialect, maar een in Europa erkende taal!  Een generatie terug schaamde zich nog voor het dialect en wilde "ABN"-Nederlands praten. Nu zetten mensen zich in voor behoud van streektalen. Dit woordenboek is de bijdrage van Gerrit Jan Martens aan deze maatschappelijke trend.