Ondraaglijk lijden zonder uitzicht

Over het boek
Wat is de morele grondslag van euthanasie? In het publieke debat worden allerlei religieuze en niet-religieuze opvattingen naar voren gebracht ter afwijzing van euthanasie. Er worden ook tal van religieuze en niet-religieuze opvattingen te berde gebracht ter rechtvaardiging, vaak ook vanuit het denken over mensenrechten. Echter, in het empirisch onderzoek onder ruim 1000 jongeren, christelijke, islamitische en niet-religieuze jongeren, blijkt dat lang niet al die opvattingen echt gewicht in de schaal leggen. Uiteindelijk geeft de unieke situatie van de patiënt de doorslag. Alles draait om de persoonlijke afweging van patiënt en arts samen vanuit de deugden van wijsheid en prudentie.



Inhoud

Lijst van figuren en tabellen    7

Woord vooraf    9

Inleiding     13


Hoofdstuk 1 De geschiedenis van opvattingen over euthanasie    21

§ 1    De voormoderne periode    22
§ 2    De vroegmoderne periode     25
§ 3    De moderne periode    32
§ 4     Een longue durée    43


Hoofdstuk 2 Opvattingen tegen en voor euthanasie    59

§ 5    Afwijzing van euthanasie    61
    5.1     Niet-religieuze opvattingen     31
    5.2     Kantekeningen (1)    69
    5.3     Religieuze opvattingen    74
    5.4     Kanttekeningen (2)        84
§ 6    Rechtvaardiging van euthanasie        96
    6.1     De Nederlandse euthanasiewet     97
    6.2     Niet-religieuze opvattingen        100
    6.3     Kanttekeningen (3)        123
    6.4     Religieuze opvattingen    140
    6.5     Kanttekeningen (4)    146
§ 7      Conflicten van rechten, plichten en interpretaties    152



Hoofdstuk 3 Effecten van niet-religieuze en religieuze opvattingen
en riten op houdingen ten aanzien van euthanasie        158

§ 8    Houdingen ten aanzien van euthanasie    160
§ 9    Niet-religieuze opvattingen met mogelijke effecten    162
    9.1    Verantwoording van de selectie van niet-religieuze
        opvattingen    162
    9.2    Niet-religieuze opvattingen    163
§ 10    Religieuze opvattingen en riten met mogelijke effecten    169
    10.1     
Dimensies van religie: verantwoording van de selectie van religieuze opvattingen    170
    10.2    Religieuze opvattingen en riten    176
§ 11    Hypothesen    194
§ 12    
Empirische analyse van effecten van de opvattingen en riten
op euthanasie    198
    12.1     Ontwikkeling van een conceptueel model    198
    12.2     Regressieanalyses    202
§ 13    De hypothesen getoetst        208


Hoofdstuk 4 reflectie    212

§ 14    Reflectie op effecten van niet-religieuze opvattingen    214
§ 15    Reflectie op effecten van religieuze opvattingen    220
§ 16    Cultuur van de dood?    230
§ 17    Naar een cultuur van het leven in de menselijke
    levensloop    238

Samenvatting        250
Bijlage: meetinstrumenten        269
Literatuur    279
Index van namen    293
Index van begrippen    297
Over de auteur    304