De taal van de hemel

In de geschiedenis van de westerse theologie zijn weinig figuren met meer raadselen omgeven dan de vijfde-eeuwse schrijver die tegenwoordig als Pseudo-Dionysius bekend staat. Wie hij in werkelijkheid geweest is, deze christelijke theoloog en tegelijk neoplatoonse filosoof, die zich in zijn werken voordeed als Dionysius van de Areopaag, een eerste-eeuwse bekeerling van Paulus, is onbekend en dat zal ook wel zo blijven. Niettemin hebben zijn werken een geweldige invloed uitgeoefend op de totstandkoming van de westerse (en de oosterse) theologie en op alle mystieke tradities sinds de vroege middeleeuwen.

Dit geldt ook voor de in stilistisch en inhoudelijk opzicht verbluffende verhandeling 'Over de hemelse hiërarchie' (of 'Over het hemelse hiërarchische beginsel') waarin Pseudo-Dionysius de aard en de geledingen van de engelen beschrijft, op een manier waaraan nadien nog maar amper getornd is. De tekst leeft voort, niet alleen in de engelenleer van onder anderen Thomas van Aquino, maar ook vanaf de vroege middeleeuwen tot en met de moderne tijd in architectuur, iconografie, literatuur (o.a. Dante, Goethe, Blake, Rilke, Brodsky) en beeldende kunst (o.a. Rembrandt, Chagall, Anselm Kiefer).

Dit boek maakt de engelen van Dionysius toegankelijk, eerst door een adembenemend essay over 'het leven van de engelen', vervolgens door een prachtige vertaling (de eerste in het Nederlands) van dat even wonderbaarlijke als invloedrijke werk 'Over de hemelse hiërarchie'.

Het is een houvast voor ieder die zich afvraagt (en een prikkel voor ieder die dat nog niet doet) wat dat nu eigenlijk zijn: engelen, die opdringerige tussenwezens die ons mensen iets proberen duidelijk te maken dat van het allergrootste belang is. Maar wat vertellen ze precies en waar komen ze eigenlijk vandaan en hoe gaan we met de engelen om?