De rationaliteit van de klantgerichte overheid

Vrijwel alle overheden hebben klantgericht werken tegenwoordig hoog in het vaandel staan. Maar ondanks alle aandacht, verloopt de invoering van de klantgerichte overheid niet zo soepel. Veel ambtenaren kunnen getuigen van stroperige invoeringsprocessen en onoverkomelijke barrières, en de tevredenheid van burgers blijkt nauwelijks te stijgen.

Wat is hier aan de hand? Hoe kan het dat het gat tussen het ideaal en de dienstverleningspraktijk nog steeds zo groot is? Kan het wel beter? En zo ja, hoe dan?

In De rationaliteit van de klantgerichte overheid doet Marcel Hoogwout verslag van zijn onderzoek in bestuurskunde en bestuurspraktijk naar de opkomst en de invoering van het klantdenken. Hiervoor analyseerde hij onder andere diepgaand beslissingen over de invoering van dienstverleningsverbeteringen bij drie vooruitstrevende gemeenten.
 
Het onderzoek maakt helder dat het klantdenken meerdere uitgangspunten kent die fundamenteel botsen met oudere waarden en opvattingen in het openbaar bestuur. Begrip van deze fundamentele verschillen maakt het mogelijk te verklaren waarom implementatieprocessen van dienstverleningsverbeteringen soms zo moeizaam verlopen, maar ook waarom institutionele vernieuwing in bepaalde gevallen wél aanslaat. 

Marcel Hoogwout (1966) heeft als organisatie-adviseur de afgelopen twintig jaar de ontwikkelingen in de dienstverlening bij gemeenten, provincies en het Rijk van dichtbij meegemaakt. Met dit proefschrift zet hij zijn voor velen herkenbare ervaringen uit de bestuurspraktijk in een bestuurskundig perspectief.