Verspijkerd en verzaagd

Mariabeelden, crucifixen, gipsen heiligen en andere devotieobjecten - sinds ze verdwenen zijn uit huis en kerk, worden ze door hedendaagse kunstenaars als dankbaar onderwerp gebruikt. Maar betekenen ze dan nog wel iets? En worden ze in de kunst misbruikt of juist gekoesterd? Het zijn vragen die worden opgeroepen in Verspijkerd en verzaagd.

De Bossche kunstenaar Jacques Frenken is de eerste in Nederland die omstreeks 1965 deze devotionalia hergebruikt. Hij symboliseert het 'afscheid' van de kerk en kerkelijk geloof in een tijd van ontzuiling en secularisatie. De kunstenaars van de jaren tachtig en negentig zien het christelijke massagoed als het 'propagandamateriaal' van de kerk en hergebruiken het, vaak met andere voorwerpen, in figuratieve beelden, assemblages en installaties. Vanaf 2000 stellen de beeldhouwers van een jongere generatie het hergebruik in dienst van een hernieuwd zoeken naar betekenis en religie. Verspijkerd en verzaagd documenteert deze zoektocht.

Dit merkwaardige fenomeen is nog nooit onderwerp geweest van een boek. Verspijkerd en verzaagd brengt deze Nederlandse beeldhouwkunst in een prikkelend overzicht bijeen. Het laat zien dat het christelijk erfgoed soms langs andere wegen behouden blijft dan we gewoonlijk geneigd zijn te denken. En het vertelt veel over onze veranderende kijk op het christendom in de afgelopen halve eeuw.