Frederik Muller

'Applaus had geklonken voor de man die tijdens zijn jeugd in de vroege ochtenduren tegenover zijn vader zat, zijn huiswerk maakte en na de avondmaaltijd, gebogen over een boek, hem nog een poos gezelschap hield. Toen nog een jongen die door herhaalde 'gevaarlijke ziekten' werd geteisterd en behept was met een spraakgebrek. (...)'

Enkele regels uit de biografische schets van Frederik Muller (1817-1881) na diens dood. Aan de hand van bronnen uit de Bibliotheek van het Boekenvak beschrijft Chris Schriks wie Frederik Muller nu eigenlijk was en wat hij heeft betekend voor het boekenvak, maar ook daarbuiten. Hoe zijn relatie was met zijn ouders en familie. Hoe zijn jeugdjaren waren. Hoe hij in het boekenvak terechtkwam en hoe hij zich daar gedroeg. Hoe hij opereerde als koopman, antiquaar, veilinghouder, verzamelaar en samensteller van catalogi. Wie zijn relaties waren in het buitenland. Hoe hij uitgever werd, welke boeken hij uitgaf en hoe zijn bibliotheek uitgroeide tot een collectie die internationaal faam verwierf.

Als 'gebildeter Mensch' zette Frederik Muller de mens op een te hoge sokkel. Met brede gebaren, als dirigent uit de 'Sturm und Drang'-periode of als solist in een negentiende-eeuwse opera, trachtte hij zijn toehoorders te bekeren. Ook zonder dwingende nationale en internationale wetgeving hoorden zedelijke normen en waarden te worden nageleefd, waardoor vanzelf een einde zou komen aan de nadruk en diefstal van de letterkundige eigendom van auteurs en hun uitgevers. Zijn gedachten over wetten en verdragen tegen de nadruk komen in deze zeer leesbare biografische schets uitgebreid aan bod. Maar ook zijn opstelling als baanbreker, zedenmeester, inquisiteur, kruisridder en polemist, waarmee hij zijn vakgenoten vaak de oren wist te wassen, hebben een nadrukkelijke plaats in dit verhaal gekregen.