Er was ook liefde in het getto

wonderlijke verhalen over het getto van Warschau

Er was ook liefde in het getto is de neerslag van het levensverhaal van Marek Edelman, de legendarische leider van de Opstand in het getto van Warschau. Het verhaal is in nauwe samenwerking met Paula Sawicka tot stand is gekomen, ze luisterde naar de gedetailleerde verslagen van de auteur en schreef ze uit.

Het boek bevat een gedetailleerde beschrijving van zijn jeugd en de vooroorlogse periode waarin hij in de Joodse arbeidersbeweging de Bund actief was. Ook beschrijft het boek het getto-ziekenhuis, de verzetsbeweging en de Opstand in het getto van Warschau van 1943, en de Opstand van Warschau in Augustus 1944.

Dat er ook liefde was in het getto toont Edelman in het boek. In heldere taal vertelt hij over de verschrikkelijke gebeurtenissen, maar soms ook hartverwarmende momenten in het getto. Eigenlijk wilde Edelman een fi lm maken over het onderwerp liefde in het getto. Hij benaderde verschillende regisseurs maar iedereen weigerde vanwege de complexiteit van het onderwerp. Ook de deelnemers die het getto overleefd hadden, vermeden het onderwerp liever.

Maar dat is niet de hele waarheid  er waren mensen, zelfs daar, die hun momenten van vreugde en blijdschap hadden. Is dat niet prachtig? In die onmenselijke omstandigheden hebben de mensen geweldige dingen ervaren. Natuurlijk hangt het af van het individu. In die periode waren de mensen erg nauw met elkaar, de eenzaamheid was ondragelijk. De mens wordt graag bedolven onder liefde; we kunnen niet zonder. En juist dat wordt duidelijk in extreme omstandigheden. Deze woorden sprak Edelman bij de presentatie (Warschau, 2009) van Er was ook liefde in het getto.