Over god wil ik zwijgen | 1 De Traktaten

De geschriften van Meister Eckhart (1260-1327) behoren, met die van zijn leerlingen Johannes Tauler en Heinrich Seuse, tot de belangrijkste documenten van de filosofisch-speculatieve mystiek in Duitsland, en staan in de buitengewoon interessante traditie van wat de 'negatieve theologie' wordt genoemd. Eckhart verbindt, vooral geïnspireerd door Augustinus, de neoplatoonse emanatieleer met de christelijke godsidee tot een zeer persoonlijk stelsel. Uit zijn onvoltooid gebleven en slechts gedeeltelijk overgeleverde Latijnse werk, dat onder meer bijbelcommentaren en probleemstellingen omvat, spreekt de academisch geschoolde denker.

In zijn in de volkstaal geschreven traktaten en preken is Eckhart in de eerste plaats zieleherder en een scherpzinnig en gevoelig kenner van de menselijke natuur. Van de aan Eckhart toegeschreven traktaten gelden de Levenslessen ('Die rede der unterscheidunge'), de weergave van tafelgesprekken die Eckhart als prior van het klooster in Erfurt omstreeks 1289 met zijn medebroeders hield, het Boek van de goddelijke vertroosting, in 1313 geschreven voor koningin Agnes van Hongarije, met de daarbij behorende preektekst Over de mens van hoge geboorte, en Over afgescheidenheid als authentiek. Uit het Latijnse werk zijn toegevoegd het eerste hoofdstuk van de Uitlegging van het heilig evangelie naar Johannes en De eerste Parijse probleemstelling, omdat deze de structuur van Eckharts denken, ook ten aanzien van de traktaten, verhelderen.

De vertaling is van C.O. Jellema.