Bitterzoet Indie

Nederlands-Indië is voorbij, maar in Nederland zijn we nog lang niet klaar met tempo doeloe. De omstreden ex-kolonie is een prominente lieu de mémoire in het nationale, culturele geheugen. Veel Nederlanders zien Indië als hun land van herkomst of zijn betrokken bij de ex-kolonie vanwege familiebanden. Toch herkennen ook anderen, die nooit 'onder de palmen' hebben gewandeld, beelden van Indië. Sinds het verlies van de kolonie is er een gestage stroom van verhalen en herinneringen op gang gekomen die nooit meer is opgehouden. Van oudsher kwamen Nederlanders via geschreven teksten in contact met hun overzeese gebiedsdelen. Sinds het einde van de jaren zestig worden herinneringen aan Indië steeds vaker in visuele vormen overgeleverd. Meer dan over het verleden vertellen deze voorstellingen, films, strips, musicals, uitvoeringen en fotoboeken ons iets over onze eigen tijd en over de huidige omgang met het koloniale verleden. Soms getuigen zij van een kritische blik, maar vaak zijn ze doordrenkt met nostalgie. Bitterzoet Indië beschrijft deze visuele overleveringen en welke invloed zij hebben op identiteit en thuisgevoel.

Pamela Pattynama is cultuurwetenschapper en sinds 2013 emeritus hoogleraar koloniale en postkoloniale literatuur- en cultuurgeschiedenis van de Universiteit van Amsterdam. Zij publiceert over Indische literatuur, foto's en films, speciaal in verband met de Indische gemeenschap.