Verloren consensus

Jan Willem Brouwer, Anjo G. Harryvan, Jan van der Harst, Johan van Merriënboer en Hilde Reiding behandelen in Verloren consensus het debat in de Nederlandse politiek over Europese integratie sinds de Tweede Wereldoorlog. De Europese Unie staat momenteel in de volle belangstelling, zowel in Nederland als daarbuiten. Onder invloed van de financiële en economische crisis en de gevaren waarmee overheden en banken in de lidstaten geconfronteerd zijn geraakt, is publieke twijfel over ondersteuning van voortgaande Europese samenwerking toegenomen. Anderzijds is de Europese Unie de belichaming van ruim een halve eeuw vrede, welvaart en stabiliteit en om die reden beloond met de Nobelprijs.

In 2012 is Europa voor het eerst een serieus thema geworden in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen. Het onderwerp is gepolitiseerd geraakt en de term euroscepsis heeft in korte tijd ruime ingang gevonden. Het merendeel van de berichtgeving over de crisis richt zich op het heden en de korte termijn, zonder veel aandacht voor 'waar we vandaan komen' en voor de diepere wortels van de problematiek. Dit boek probeert juist door de focus te richten op de ontwikkeling van partijpolitieke stellingnames door de tijd heen in kaart te brengen of er sprake is van cesuren en breukvlakken in de Nederlandse houding ten aanzien van Europa, of juist van continuïteit. Uit het onderzoek komt naar voren hoe in het nationale politieke debat de opkomende bestuurslaag Europa is bejubeld, verguisd, of in elk geval de maat genomen. 

Deze uitgave is tot stand gekomen onder de auspiciën van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen in Groningen, het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis in Nijmegen en het Montesquieu Instituut in Den Haag. De redacteuren van het boek, Anjo G. Harryvan en Jan van der Harst, zijn beiden verbonden aan de opleiding Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie van de RU Groningen.