Tussen kunst en publiek

Tussen kunst en publiek gaat over het ontstaan en de ontwikkeling van de kunstkritiek in de eerste helft van de negentiende eeuw. Wanneer in 1808 Lodewijk Napoleon de eerste tentoonstellingen van eigentijdse kunst in het leven roept, blijken deze in een enorme behoefte te voorzien. De eerste beschrijvingen van eigentijdse kunst hebben het karakter van neutrale verslagen, maar na verloop van tijd – ook na de Franse Tijd worden de tentoonstellingen voortgezet – laten critici de aanvankelijk zo gekoesterde onpartijdigheid varen en ontstaan er levendige discussies. Kritieken worden dan ook in allerlei humoristische vormen gepresenteerd. Zo is rond 1840 de fysiologie een geliefde literaire vorm, en zijn er zelfs ‘stripverhalen’ getekend naar aanleiding van deze tentoonstellingen. Het boek is breed opgezet: het behandelt de reacties op beeldende kunst, de schrijvers over kunst, de organisatoren van het kunstleven, de vorming en opvoeding van een publiek voor kunst en de receptie bij de verschillende lagen uit dat publiek. Een min of meer op zichzelf staand gedeelte is gewijd aan de iconografie van de kritiek. Kunstenaars slaan in hun eigen media – vaak op zeer overtuigende wijze – terug naar hun critici. Tot slot is een uitgebreide Bronnenbibliografie opgenomen van de moeilijk toegankelijke catalogi van de tentoonstellingen van levende meesters en de kunstkritieken daarover uit de vroeg-negentiende-eeuwse tijdschriften.