Hor c’heneiled vreizhat/Us Bretonske freonen

In juni 1948 publiceerde het toentertijd pas opgerichte Friese literaire tijdschrift De Tsjerne een speciaal themanummer dat geheel gewijd was aan de Keltischtalige Bretonse minderheid in Frankrijk. In de ruim tien jaar die volgden werd Bretagne, met zijn taal en literatuur, zelfs tot een regelmatig terugkerend thema in De Tsjerne en andere Friestalige tijdschriften. Bovendien bracht op zijn beurt het toonaangevende Bretonse tijdschrift Al Liamm in 1951 een soortgelijk themanummer uit, dit keer helemaal gewijd aan Fryslân, met bijdragen van de belangrijkste figuren in de Friese beweging van die tijd. Ook Al Liamm bleef de culturele ontwikkelingen in Fryslân volgen tot ver in de jaren zestig.

Hoe is deze cultureel vruchtbare maar nagenoeg vergeten uitwisseling tot stand gekomen, en met welk doel? Wie waren de centrale Bretonse en Friese figuren in deze poging om meteen na de Tweede Wereldoorlog taalminderheden in Europa dichter bij elkaar te brengen? De culturele en politieke context van het na-oorlogse Europese federalisme, het problematische oorlogsverleden van de beide bewegingen, en de persoonlijke netwerken die de achtergrond vormden van deze Bretonse en Friese uitwisseling zijn de centrale kwesties die in dit boek ter sprake komen.

Naast de vele tijdschrift- en krantenartikelen in zowel het Bretons als het Fries, maar ook in het Frans en Nederlands, zal de tot dusver niet gepubliceerde briefwisseling tussen de belangrijkste figuren in deze Fries-Bretonse uitwisseling centraal staan, met uitstapjes naar Ierland, Wales, Noord-Friesland en Italië.

Alderik H. Blom is hoogleraar Keltologie aan de Philipps-Universität Marburg in Duitsland.