Rewilding in Nederland

Klimaatverandering en de zesde golf van wereldwijd soortenverlies noodzaken tot het ontwikkelen van offensieve strategieën voor natuur- en milieubescherming. Rewilding – wat we in deze bundel voorzichtig definiëren als het ‘meer ruimte geven aan natuurlijke processen’ – kan daaraan een bijdrage leveren. Maar is rewilding wel mogelijk in Nederland, een land waarin alles gepland, gereguleerd en geordend is; waarin de mens alles bepaalt?

In deze essaybundel komen verschillende schrijvers aan bod die hun visie geven op de ecologische, bestuurlijke en maatschappelijke mogelijkheden van rewilding.

Rewilding vindt meestal plaats in grote gebieden, waarbij een heel landschap wordt verwilderd. Ook de herintroductie van cruciale maar verdwenen soorten, zoals grote grazers of predatoren is een vorm van rewilding. Dit roept vragen op of rewilding past binnen het huidige natuurbeleid, wat de gevolgen zijn voor de biodiversiteit, en hoe de maatschappij aankijkt tegen rewilding.

Rewilding heeft ook een mentale kant, het ervaren van de wildheid van de natuur. Wat zegt het over ons als mens, dat wij de natuur willen beheersen? Helpt rewilding om de verloren verbindingen tussen mens en natuur te herstellen? Kunnen wij als Nederlanders de natuur loslaten, en accepteren dat zij zich niet altijd ontwikkelt zoals we hadden verwacht? Stedelijke rewildingprojecten en -mogelijkheden, die ook in deze bundel aan bod komen, zetten deze discussies op scherp.

Deze essaybundel ziet de veelheid aan discussies als een kracht. Blijkbaar biedt de term rewilding iets – of dat nu hoop is of niet – wat veel mensen energie geeft om ermee aan de slag te gaan. Rewilding, ooit ontwikkeld als een techniek uit de gereedschapskist van ecologen, een idee voorbehouden aan ingewijden, is inmiddels een fenomeen geworden waarbij spanningen en innovaties over duurzaamheid op een breed maatschappelijk vlak uitspelen. Dit boek is een introductie van dat fenomeen.

Koen Arts - academicus (Wageningen University & Research), natuurverkenner (instructeur elementaire natuurvaardigheid) en schrijver (Wild Jaar, 2021) - onderzoekt in woord en daad de relatie tussen mens en natuur. www.koenarts.com

Liesbeth Bakker - senior onderzoeker bij het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) in Wageningen en professor in Rewilding Ecology bij Wageningen University & Research. Zij onderzoekt de impact van rewilding.

Arjen Buijs - senior onderzoeker bij Wageningen University & Research. Hij onderzoekt de samenwerking tussen burgers, natuurorganisaties en overheden in hun zoektocht naar bescherming van biodiversiteit met ruimte voor natuurervaringen.