Wij overleefden

Het lijkt alweer zo lang geleden, de Tweede Wereldoorlog. Bijna 75 jaar na de Duitse capitulatie. Maar nog steeds zijn er mensen die het allemaal hebben meegemaakt. De tachtig-, negentig-, honderdjarigen. Zij waren erbij, maar binnen afzienbare tijd zullen ze niet meer onder ons zijn om hun persoonlijke verhaal te kunnen vertellen. In Wij overleefden komen aan de hand van gesprekken met de betrokkenen vooral de specifieke gebeurtenissen aan de orde die van de naziterreur de meest dramatische en traumatische periode in de Nederlandse geschiedenis hebben gemaakt. Het is een van de laatste kansen om deze ooggetuigen aan het woord te laten.

Iedereen heeft zijn eigen herinneringen, die in chronologische vorm geboekstaafd een gezicht aan de bezetting geven. Zoals de voormalige joodse onderduiker die een liefdesgedicht schreef voor het boerenmeisje dat hij vanuit zijn zolderkamertje kon gadeslaan _ als hij het voorleest, raakt hij nu nog ontroerd. Een vrouw die als meisje ’s nachts haar joodse moeder op de begraafplaats Zorgvlied in een kartonnen doos moest helpen begraven. Een man die als de zoon van de chauffeur van NSB-leider Mussert alle partijbonzen leerde kennen. De uitgebakken kaantjes die mevrouw Mussert voor hun hond meebracht aten ze zelf op.

In totaal sprak de auteur zo’n tachtig mannen en vrouwen van wie hij het relaas optekende. Het resultaat is een aangrijpend en belangrijk boek, met aandacht geschreven door Sytze van der Zee.

Sytze van der Zee (1939) is de auteur van een groot oeuvre, met onder meer Potgieterlaan 7, over zijn jeugd als zoon van een ‘foute’ vader, en Verslaggever van beroep, zijn journalistieke memoires.