Eerste Nederlandse getuigenissen van de Holocaust

Direct na de Tweede Wereldoorlog verschenen er talloze boekjes, pamfletten, essays en andere getuigenissen van Nederlanders die de Holocaust aan den lijve hadden meegemaakt. De onbekende gruwelijkheden moesten openbaar gemaakt worden. De wereld moest weten wat voor onmenselijke toestanden er in de concentratiekampen hadden plaatsgevonden. Iedereen moest geïnformeerd worden over de industriële moord op de Europese Joden.

Maar de belangstelling voor dit onderwerp viel aanvankelijk tegen. De eerste getuigenissen werden, door gebrek aan interesse, niet meer herdrukt en werden na verloop van tijd antiquarische curiositeiten. In dit boek worden de belangrijke eerste getuigenissen gebundeld en voorzien van een inleiding door Bettine Siertsema. Als bron verdienen deze aanklachten meer bekendheid.

Bettine Siertsema studeerde Nederlands aan de Vrije Universiteit te Amsterdam (VU). In 1990 werd ze studiesecretaris bij het Bezinningscentrum van de VU, later het Blaise Pascal Instituut geheten. Vanaf 2000 deed zij onderzoek naar de levensbeschouwelijke aspecten van Nederlandse dagboeken en memoires over de concentratiekampen. Wat voor gods- en mensbeeld hielden de schrijvers erop na, en hoe werd die visie beïnvloed door hun kampervaring? In 2007 promoveerde zij op de studie Uit de diepten: Nederlandse egodocumenten over de nazi- concentratiekampen. Zij werkt nu als universitair docent geschiedenis aan de VU.

Haar onderzoek concentreert zich op de internationale Holocaust-literatuur en mondelinge getuigenissen van de Sjoa. Ze heeft gepubliceerd over Etty Hillesum, Abel J. Herzberg, Jonathan Littells De welwillenden, David Grossmans Zie: liefde, vrouwelijke daders, Nederlandse literaire representaties van het proces-Eichmann en daarnaast over Nederlandse dichters als Martinus Nijhoff, Ida Gerhardt, Huub Oosterhuis en Lloyd Haft. Momenteel doet ze onderzoek naar de Holocaust-dader als literair personage.