De Praktijk der Godzaligheid

Gisbcrtus Voctius (1589-1676) inaugureerde als Utrechts eerste
hoogleraar in de theologie met een rede over het thema 'Godsvrucht
te verbinden met de wetenschap' (1634). Als de spil van
de Nederlandse en gereformeerde variant van het internationale
piëtisme, de Nadere Reformatie, drong hij in zijn werk steeds
aan op een door de Schrift genormeerde levensheiliging.

De praktijk der godzaligheid (TA A I K H T I K A siw Excrcitiu
pirUUii - 1664) is de vrucht van dertig jaren academisch onderwijs
in de vorm van colleges en disputaties over onderwerpen uit de
ascetiek. In de zeventiende eeuw gold dit studieterrein, naast
onder meer de zedenleer en de predikkunde, als een van de
onderdelen van de praktische theologie. Voctius heeft dit werk
bedoeld als een handboek en naslagwerk voor (aanstaande) predikanten.
Aan cle orde komen tal van onderwerpen uit de praktijk
van het leven van de gelovigen voor wie zij geestelijke leidslieden
dienen te zijn. Voctius hanteert hierbij de scholastieke
werkwijze die aan de gereformeerde universiteiten gangbaar
geworden was. De kern van de praktijk der godzaligheid bestaat
voor hem uit meditatie, gebed en bekering. Met een beroep op
talrijke auteurs uit de gehele kerkelijke en wereldlijke geschiedenis,
waarin niet alleen zijn indrukwekkende belezenheid, maar
ook zijn wetenschappelijke integriteit zichtbaar wordt, dringt Inj
aan op levensheiliging, en op ware vroomheid en spiritualiteit in
ka thoI iek-gereformccrde zin.

C.A. de Niet (1955) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde
te Amsterdam (VU) en Leiden, alsmede Klassieke letteren te Leiden.
Mij is thans als docent klassieke talen werkzaam in het
voorbereidend wetenschappelijk onderwijs.