De kwatrijnen van Omar Chajjaam

De kwatrijnen van Omar Chajjaam ademen scepticisme, fatalisme en hedonisme, een combinatie die in Perzische poëzie niet zo ongewoon is. Zelden is die levensvisie prangender uitgedrukt dan in deze kwatrijnen. Vertwijfeling over het wereldraadsel, opstandigheid tegen het voorbeschikte levenslot en weemoed over de vergankelijkheid van alles leiden tot een pleidooi voor kortstondig genot in dronkenschap en liefde. 
Anonieme kwatrijnen zijn vaak toegeschreven aan geleerden, mystici en dichters met naam. Een van hen was Omar Chajjaam. Hij werd in 1048 geboren in de Perzische stad Nisjapoer en stierf er in 1131. Volgens de legende maakte hij naam als mathematicus, astronoom en filosoof. Als scepticus liet hij zich inspireren door Griekse filosofen. Hij speculeerde over het zijn, de vrije wil en de rol van de Schepper. 
De Perzen hebben Omar Chajjaam nooit als een echt groot dichter beschouwd. Zijn epicurisme choqueerde vrome moslims. Pas vanaf de dertiende eeuw circuleerden verzen onder zijn naam. De Rubaiyat werd de grootste poëtische bestseller van het Angelsaksische taalgebied. T.S. Eliot was in zijn jeugd bezeten van Omar Chajjaam en Ezra Pound noemde De Rubaiyat 'het enige goede gedicht uit die tijd'.