Decoratieve prenten met geschreven wensen 1670-1870

Toch is dat eeuwenlang in bepaalde kringen een vaste gewoonte geweest. Kinderen gebruikten daarvoor een grote prent met verschillende taferelen in de vier hoeken en schreven met de pen in het midden een vers: voor Kerstmis, Nieuwjaar, Pasen, Pinksteren of verjaardag. En niet te vergeten: vooral als de kermis op komst was.
Deze wensbrieven of 'kransen' verdienen wegens hun aantrekkelijke vorm en hun cultuurhistorische betekenis beslist onze aandacht. Behalve om hun dankbaarheid jegens de ouders te uiten dienden die brieven om te laten zien hoe het kind kon schrijven en of dit sinds het vorig jaar verbeterd was. Een laatste motief was de hoop op een kleine beloning voor alle schrijfinspanning. In het boek Decoratieve Prenten met geschreven wensen, 1670-1870 onderzoekt Leontine Buijnsters-Smets voor het eerst deze heilwensen uit het verleden. In haar studie komen aan de orde de drukkers/uitgevers, de illustratoren en de verkoopprijs van de beschreven prenten. Daarnaast wordt uitvoerig ingegaan op de grote verscheidenheid aan iconografische thema's ter decoratie van de kransen.
Meer dan duizend van deze wensbrieven zijn intussen teruggevonden in musea, bibliotheken, archieven en bij particuliere verzamelaars. Het catalogusdeel geeft daarvan een beeld. Maar niet alleen in Nederland, ook in Duitsland en Engeland blijkt men dit soort wensen te kennen. Aparte hoofdstukken zijn gewijd aan die buitenlandse voorbeelden. Een vergelijking met de Nederlandse laat duidelijk de verschillen en overeenkomsten zien.

Leontine Buijnsters-Smets is kunsthistorica. Naast talloze publicaties op haar vakgebied publiceerde ze met P.J. Buijnsters: Bibliografie van Nederlandse school- en kinderboeken 1700-1800; 'Lust en Leering'. Geschiedenis van het Nederlandse kinderboek in de negentiende eeuw (bekroond met de Menno Hertzberger prijs) en Paper toys. Speelprenten en papieren speelgoed in Nederland 1640-1920 (bekroond met de G.H. 's-Gravesande-prijs).