De kunst van het transformeren | Dilemma’s en handreikingen voor professionals en middenkader in het sociaal domein

Het sociaal domein is volop in beweging. Beleidsconcepten en doelstellingen wisselen elkaar in hoog tempo af. Gemeenten en maatschappelijke partners staan voor de opgave om een nieuw stelsel van maatschappelijke ondersteuning in te richten. Lokaal, integraal en dicht bij de burger. Het moet meer vanuit eigen kracht en met minder publieke middelen. Dat vraagt om meer regionale samenwerking, integrale dienstverlening, wijkgericht werken, een andere financieringssystematiek en bovenal een hele andere rol en houding van zowel overheid, professional als burger.

De decentralisaties van AWBZ en jeugdzorg en de introductie van de Participatiewet vergen dat professionals en beleidsmakers buiten bestaande kaders durven treden en vanuit een nieuwe scope, nieuwe arrangementen ontwikkelen. Dat kan vragen om scherpe radicale keuzes en het helemaal anders doen, met andere spelers en andere middelen. En dat is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan in de complexe realiteit van het sociaal domein. De transformatie die met de decentralisaties beoogd wordt, vraagt ons om onze haalbaarheidsbril af te zetten, waardoor we nieuwe kansen en mogelijkheden kunnen zien en verbindingen gaan leggen. En daarbij spelen verschillende dilemma's, vragen en keuzes een rol.

Deze publicatie biedt managers en professionals bouwstenen op het gebied van burgerkracht, informele zorg, samen werken in de wijk en organisatieverandering. De uitvoeringspraktijken en de inzichten die daar worden opgedaan staan centraal. Door daar de focus op te richten, blijkt al snel dat voor transities en transformaties van een dergelijke omvang geen blauwdruk valt te geven. Door beleidsconcepten onder de loep te nemen en naast de uitvoeringspraktijk te leggen, komen al snel de dilemma's naar voren. Een nadere beschouwing van die dilemma's levert nieuwe uitgangspunten, kansen en betekenisvolle innovaties op.