150 jaar Hindostanen 1873-2023

150 jaar Hindostanen 
1873-2023 
Een geschiedenis van twee migraties.

Chan E.S. Choenni en Kanta Sh. Adhin  | Sampreshan: Zoetermeer 2024 | ISBN 9789083199696 | softcover (genaaid gebonden) met meer dan 150 illustraties | pp. 280   | 

Veel Nederlandse Hindoestanen krijgen vroeg of laat de vraag: “Waar kom je vandaan? Uit India?” En wat antwoord je dan? Nee, althans, ja, je voorouders komen uit India, maar zelf ben je geboren in Suriname, of in Nederland. Zo’n vraag laat zien dat het verhaal van de Hindoestanen nog te onbekend is, misschien ook doordat ze zo geruisloos integreerden in de Nederlandse samenleving. – Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap op 5 juni 2023
Hindostanen zijn de nakomelingen van de contractarbeiders die vanuit toenmalig Brits-Indië naar Suriname werden overgebracht om er na de afschaffing van de slavernij op de plantages te werken. In 1870 sloot Nederland een overeenkomst met Groot-Brittannië en op grond daarvan arriveerden van 1873 tot 1916 ruim 34.000 arbeiders met een vijfjarig contract in Suriname, de zogenoemde Brits-Indische immigranten die zich later Hindostani noemden. Daartoe gestimuleerd door de koloniale overheid, vestigde ruim twee derde zich in Suriname na afloop van het contract. Begin jaren zeventig van de twintigste eeuw waren Hindostanen de grootste bevolkingsgroep in het multi-etnische Suriname. In het proces naar de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 werden zij echter politiek buitengesloten. Dit leidde tot een tweede migratie uit angst voor de ongewisse toekomst. Voorafgaand aan de onafhankelijkheid arriveerden ongeveer 40.000 Hindostanen in Nederland. Daarna kwamen nog kleinere aantallen. Anno 2023 is het aantal Hindostanen meer dan verviervoudigd en vormen zij de grootse groep onder de Surinamers in Nederland. En toch worden ze vaak niet met het Nederlands-Surinaamse koloniale verleden geassocieerd.
150 jaar Hindostanen 1873-2023 – Een geschiedenis van twee migraties geeft zowel een historisch als een actueel overzicht van de Hindostanen in Suriname en in Nederland en de relaties door de tijd heen met India, het land van de voorouders. Aan bod komen onder meer het wel en wee van de contractarbeiders, burgerschap, integratie, cultuur, religie, politieke participatie, de onderlinge relaties en de ontstane driehoeksrelatie met India. Persoonlijke verhalen en foto’s verlevendigen het beeld. Daarnaast krijgt de lezer een indruk van de samenhang van de verschillende delen van de geschiedenis en de doorwerking naar het heden.
Chan Choenni is voormalig hoogleraar Hindostaanse migratie op de Lalla Rookh leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam.
Kanta Adhin is verbonden aan de website Hindorama.com als eindredacteur en columnist.