In de schaduw van het Peloton

Dit is het ware verhaal over het wielrennen in Columbia, onder toeziend oog van de keiharde drugsmaffia. De beelden zijn bekend bij iedere wielerliefhebber. De etappe naar Alpe d’Huez in de Tour de France van 1984, wanneer Lucho Herrera, ‘de kleine tuinman’, als winnaar op de top aankomt. De eerste etappewinst in een grote Ronde voor het Colombiaanse wielrennen. 

In 1983 deed voor het eerst een Colombiaanse ploeg mee aan de Tour de France. Ze waren nog amateurs toen ze in Europa aankwamen, maar waren gaan wielrennen om aan de kost te komen. Ze begonnen vaak als bezorgers op een fiets, voorlopers van de huidige flitsbezorgers, en zochten daarna wanhopig naar een bedrijf dat ze wilde sponsoren.

De geschiedenis van Colombia is óók het verhaal van de armoede en van de misdaad. Wielerploegen werden gesponsord door drugsbaronnen die zich populair wilden maken én die op die manier hun narco-geld witwasten. Het bekendste voorbeeld is de ploeg Bicicletas Ositto van drugsbaron Pablo Escobar en zijn broer Roberto, zelf in zijn jeugd een verdienstelijk wielrenner. De slachtoffers waren de wielrenners. Een fatsoenlijke pensioensregeling was er niet en sommigen bleven na hun actieve wielercarrière werken voor de drugscapo’s. 

In de jaren negentig kwam de terugval. Renners die in Europa succes hadden, zoals Fabio Parra, Alfonso Flórez en Martin Ramírez, kregen contracten bij Europese ploegen, maar het wielrennen in Colombia zelf raakte in een crisis. Aan het begin van deze eeuw kwam een nieuwe generatie wielrenners op, nog succesvoller dan hun voorgangers uit de jaren tachtig. Voor Egan Bernal ging de eeuwige droom in vervulling: hij won de Tour de France van 2019! 

Nico Verbeek (1961) woont sinds 1996 in Medellín. Hij studeerde geschiedenis in Utrecht, werkte als journalist en schreef o.a. Het kartel van de narcos.