Uitwijk in De Heen; geschiedenis van een opmerkelijke boerderij

Tot de cultuurhistorisch waardevolle gebouwen in de gemeente Steenbergen behoort de boerderij “Uitwijk” in het dorp De Heen. In dit boek wordt de rijke geschiedenis ervan gereconstrueerd. Aan de orde komen het ontstaan en de naam, het grondgebied, de eigenaren en pachters, de bewoning, de opstallen en ontwikkelingen in de landbouw en de veeteelt. Het onderzoek bestrijkt een periode van ruim 360 jaar. Daarmee levert de auteur een nieuwe bijdrage aan de geschiedschrijving over de gemeente Steenbergen waarvan in 2022 het 750-jarig bestaan wordt gevierd. Externe ontwikkelingen zoals natuurrampen en oorlog(sdreigingen) lieten het leven op de boerderij niet onberoerd. Sommige eigenaren en pachters gingen erdoor failliet. De omvang van het grondgebied schommelde fors tussen 14 en 121 hectaren. De bedijking van de Oude Vlietpolder (in 1649), de Noordheenpolder (in 1655) en de Nieuwe Vlietpolder (in 1788) had op het landbouwareaal een grote invloed. In de 19de eeuw ambieerde een van de eigenaren de uitbouw van het bedrijf tot een landgoed. Maar liefst 231 jaar lang was de boerderij onafgebroken in het bezit van leden van het geslacht De Neve. Daaraan kwam in 1938 een einde. In 1990 onderging de boerderij een metamorphose: het koetshuis van de hoofdvestiging werd verbouwd tot een pannenkoekenrestaurant en op het westelijk deel van de Nieuwe Vlietpolder verrezen een camping en een chaletpark. Daarmee traden de eigenaren (behorend tot het Steenbergse geslacht Van Nieuwenhuijzen) in het voetspoor van een verre voorvader die in de 17de eeuw in het dorp De Heen herbergier was. Uitwijk was niet langer in de eerste plaats en exclusief een landbouwbedrijf. Anno 2021 behoort het tot de toonaangevende Steenbergse ondernemingen op het terrein van horeca en recreatie.