Het matrassengraf

Midden in de revolutiejaar 1848 bezocht Heinrich Heine voor het laatst het Parijse Louvre. Hij zonk, door een 
geheimzinnige ziekte overmand, aan de voeten van de Venus van Milo neer en 'weende zo heft ig dat het een steen zou erbarmen. De godin keek medelijdend maar tegelijkertijd troosteloos op hem neer, als wilde zij zeggen: 'Zie je dan niet dat ik geen armen heb en dus niet helpen kan? Het was het begin van een sterfbed dat acht legendarische jaren zou duren. De gehele Fransen en Duitse intelegentsia van die tijd maakte een pelgrimage naar de duistere bovenkamer in Amsterdam. 
Daar troffen zij de beroemde dichter, geheel verlamd, vrijwel blind en continu voorzien van de opium en morfine tegen de pijn. Maar de spirituele wijze waarop Heine het lot het hoofd boog sloeg zijn bezoekers met bewondering en verbazing. In de doorwaakte nachten schreef hij een aantal van zijn aangrijpende gedichten: Mein Lieb liegt tot in Grab, jedoch mein Geist, der is lebendig noch.