Buizenversterkerschakelingen

Buizenversterkers produceren vervorming. Gelukkig bestaan er SRPP-versterkers, mu-followers, beta-followers enzovoort. Deze produceren een minimale vervorming, zelfs bij uitgangssignalen van 50 of 100 Vt.

Deze schakelingen worden vaak gepubliceerd, maar vrijwel altijd in een foute vorm. Het blijkt erg eenvoudig te zijn om een verkeerd ontwerp te maken als we de theorie van de SRPP en de mu-follower niet kennen. Op het internet, maar ook in vakbladen, begeleiden de meest vreemde uiteenzettingen even bizarre schakelingen. Iedereen citeert elkaar. Het is maar de vraag of de zaak goed uitgeplozen is of dat er voldoende experimenten gedaan zijn. Om niet diezelfde fout te maken, is vrijwel elke bewering die in dit boek gedaan is, onderbouwd met de nodige kennis van elektronica en van de wiskunde, aangevuld met bouw en experimenten. Gebouwde schakelingen worden als zodanig aangemerkt.

In het eerste deel van het boek wordt uitvoerig ingegaan op de herkomst van vervorming en de bestrijding ervan. Alle benodigde buizentheorie wordt uiteengezet. Er is een extra bijlage met aanvullende theorie over de werking van buizen. De standaardkennis is doorgaans niet voldoende. In het tweede deel van dit boek gebruiken we deze kennis en onderzoeken we de algemene opbouw van een SRPP. Deel drie is soortgelijk, maar het behandelt de mu followerfamilie.

Er bestaan sinds jaren push-pull-eindtrappen. Deze worden in deel vier apart onderzocht en de overeenkomst met de SRPP wordt bekeken. Er wordt diep ingegaan op de theorie achter OTL’en, uitgaande van de ‘moeder’ van alle OTL’en: de Philips HF303. De resterende theorie is te vinden in hoofdstuk 23 dat de 6C33C triode behandelt.

Om de kwetsbaarheid te verduidelijken is er een deel 7 over veel gemaakte ontwerpfouten. Narekenen leert dat die ontwerpen de zaak erger maken dan hij van nature al is. In dit deel over ‘foute’ SRPP-schakelingen en mu-followers zien we echte, soms bizarre fouten, maar ook ‘misplaatste’ schakelingen op plaatsen waar het gebruik van een gewone versterkertrap veel beter is.

Er bestaan enkele schakelingen die uiterlijk overeenkomen met de SRPP en mu-follower. Het zijn de cascodeversterker, de White-kathodevolger en de oorspronkelijke SRPP patentschakeling. Om het verschil te onderstrepen, worden deze ontleed in deel 6, de halfbroers.

Verder wordt in deel 5 aandacht besteed aan de frequentiekarakteristieken en technische zaken als voedingsspanningen en de wat gecompliceerde gloeidraadschakeling. Uiteraard wordt alles onderbouwd met de nodige elektronicakennis. Omdat de gebruikte wiskunde van de machtreeksen niet mals is en wellicht een probleem kan opleveren, is een bijlage B hierover opgenomen.

Om de zaak aanschouwelijk te maken, zijn in deel 8 drie ontwerpen opgenomen, waarin de diverse besproken schakelingen uitgewerkt zijn.