Mercator Sapiens

Heruitgave van de oratie gehouden by de inwijding van de Illustere School te Amsterdam op 9 januari 1632

Het Athenaeum illustre, de Doorluchtige schole van Amsterdam, opende zijn poorten op 8 januari 1632 met een inaugurele rede van Gerard Vossius, De historiae utilitate. Toch heeft de intree-rede die Caspar Barlaeus de volgende dag hield, getiteld 'Mercator sapiens, sive oratio de conjungendis mercaturae et philosophiae studiis', de meeste indruk achtergelaten. Barlaeus was de orator die zijn gedachten aantrekkelijk wist te formuleren, en die bovendien in zijn oratie geen enkel aanrakingspunt meer had met het Christendom. 

Dit is des te opvallender, omdat zelfs een uitgesproken liberale denker als Dirk Volkertsz Coornhert in zijn vergelijkbaar geschrift over 'De koopman' zich voortdurend baseert op het Christelijk geloof. De rede van Barlaeus lijkt dan ook een poging om de Christelijke ondergrond van cultuur en maatschappij te vervangen door een humanistische. 

Voor deze heruitgave werd gebruikgemaakt van 'Mercator Sapiens. Oratie gehouden by de inwijding van de Illustere School te Amsterdam op 9 januari 1632 van C. Barlaeus' uit 1632, in de editie van Sape van der Woude uit 1967. Deze editie werd aangeboden bij de opening van het nieuwe gebouw van de Amsterdamse Universiteitsbibliotheek op 10 januari 1967.

- Casparus Barlaeus (Antwerpen, 12 februari 1584 - Amsterdam, 14 januari 1648) was een Zuid-Nederlands predikant, schrijver en dichter.

Deze publicatie verschijnt in samenwerking tussen Athenaeum Boekhandel, Amsterdam University Press en de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren. De reeks Athenaeum Academic Archive is een serie van Athenaeum Boekhandel en Amsterdam University Press. Zie voor meer informatie over de reeks www.aup.nl/aaa-serie, www.athenaeum.nl en www.dbnl.org.