De hoogste yoga

Yoga Vāsiṣṭha wordt beschouwd als een aanhangsel van het Indische epos Mahārāmāyana. Het is een monumentaal werk bestaande uit 32.000 verzen, in 64.000 regels, ondergebracht in zes boekdelen. Deze Nederlandse vertaling van Yoga Vāsiṣṭha door Marijke de Graad-Davidzon en Ferit Arav is ontleend aan de sterk verkorte Engelse vertaling door Swami Venkatesananda, getiteld ‘The Supreme Yoga’.

Yoga Vāsiṣṭha gaat over twee onderwerpen: wat de schepping is en wat ons, de mens, in dit leven te doen staat. Śrī Vāsiṣṭha zegt dat de schepping slechts een product van het denkvermogen is en dat de enige werkelijkheid het onbegrensde en ondeelbare bewustzijn is: Brahman. Wat de mens in dit leven te doen staat is het onophoudelijk zoeken naar de werkelijkheid van al wat bestaat, namelijk wat het ‘ik’ is en wat ‘de wereld’ is, die doorgaans beschouwd worden als van elkaar onafhankelijk bestaand. Śrī Vāsiṣṭha confronteert de mens met zijn blindheid voor de schepping en ontneemt hem al zijn zekerheden over wat hij zelf denkt te zijn, niet zelden op schokkende wijze.

De serieuze zoeker, die zich door deze confrontatie niet laat afschrikken en op zoek is naar de werkelijkheid, wordt echter in zijn zoektocht duur Śrī Vāsiṣṭha onafgebroken bijgestaan. Het leidt de zoeker ten slotte tot bewustwording van het enige werkelijke: puur bewustzijn. In dat bewustzijn schijnen ‘ik’ en ‘dit’, subject en object, of het individu en de wereld te zijn verdeeld. Het overstijgen van deze verdeeldheid is bevrijding, vol vrede en geluk. Het gehele geschrift behandelt deze onderwerpen op boeiende wijze, onophoudelijk, onomwonden, compromisloos, met veel geduld en gebruik makend van talloze verhalen.

Śrī Swami Śivananda zegt het volgende over dit werk: “Yoga Vāsiṣṭha is het het kroonjuweel van alle werken over Vedanta. De studie van dit boek tilt de mens op tot de verheven hoogten van hemelse pracht en gelukzaligheid. Het is een overvloed aan wijsheid. Aan diegenen die dit boek met grote interesse en eenpuntigheid van geest bestuderen kan zelfrealisatie niet ontgaan.”