Wandelen langs de stelling van Antwerpen

Tien jaar werd eraan gebouwd, duizenden hectaren land onteigend en honderden gebouwen gesloopt. 23 forten, 11 schansen en talloze kleinere verdedigingswerken moesten de belangrijkste Belgische havenstad beschermen. De Stelling van Antwerpen vormde, daarvan was men overtuigd, een onneembare vesting.

Hoe anders was de realiteit. De Stelling van Antwerpen hield het in de herfst van 1914 nog geen tien dagen vol. Het beton van de forten bleek niet bestand tegen de Duitse kanonnen. Twintig jaar later kregen sommige forten nog een tweede leven, maar opnieuw bleken ze niet opgewassen tegen de Duitse overmacht.

Sindsdien leidde de Stelling van Antwerpen een verborgen bestaan. In de verlaten forten sloeg men materiaal op en soms deed het Belgische leger er een oefening. Maar verder gebeurde er niets. Toen in de jaren zeventig de laatste militairen vertrokken nam de natuur het heft in handen. Waar manschappen overnachtten overwinteren nu vleermuizen, ooit kale omwallingen zijn groene paradijzen waar spechten en uilen broeden in oude bomen en de vestinggrachten zitten boordevol vis.

Journalist Joost Vermeulen en fotografe Rénie van der Putte ontdekten een paar jaar geleden bij toeval de verlaten schoonheid van deze militaire monumenten. Hun nieuwsgierigheid werd geprikkeld. Het resultaat is deze wandelgids. In zeven etappes voeren zij u langs bijna alle nog aanwezige onderdelen van de Stelling. En al wandelend leer je iets over de Stelling zelf en over de dramatische dagen in het najaar van 1914.