Hendrik de Man

Hendrik de Man (1885-1953) was een van de meest invloedrijke Europese politici van zijn generatie. Zijn naam is onlosmakelijk verbonden met het illustere Plan van de Arbeid, kortweg Plan De Man. Tijdens de troebele jaren dertig wilde de socialist De Man met die aanpak de crisis bestrijden, maar de haute finance lag dwars. Meteen na de Duitse inval in mei 1940 riep hij de bevolking op zich niet te verzetten. Hij hoopte om samen met de autoritaire Leopold III een corporatief België te kunnen inrichten. Hitler zag er geen heil in. De Man trok zich in de winter van 1941 terug in de Franse Alpen en kreeg na de bevrijding politiek asiel in Zwitserland. De krijgsraad veroordeelde hem in 1946, een beslissing die hij nooit zou kunnen verkroppen.

Tot daar het levensverhaal. Wie er achter de mythe schuilging, is veel minder bekend. Jan Willem Stutje slaagt erin de fascinerende figuur in al zijn tegenstrijdigheden zichtbaar te maken. Verrassend is de aandacht voor de tragiek in De Mans bestaan: zijn mislukte huwelijken, de depressies en het morele en politieke verval waarin hij berustte. Met veel aandacht voor de historische context schetst Stutje de levensloop van een geniale en ongenaakbare denker die eindigde in verguizing en vergetelheid.

Jan Willem Stutje is historicus. Hij is verbonden aan de Universiteit Gent en het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam. Eerder verschenen zijn boeken Paul de Groot. De man die de weg wees en Ernest Mandel. Rebel tussen droom en daad, dat vertaald werd in het Engels en het Duits. In 2012 verscheen Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919). Een romantisch revolutionair, waarmee hij de shortlist van de Libris Geschiedenis Prijs haalde.